Loyaliteit

Wanneer ouders uit elkaar gaan, verandert er veel in het leven van een kind. Twee huizen, twee werelden, twee manieren van leven , en in het midden een kind dat van beiden houdt. Wat soms van buitenaf lijkt op "manipulatie" of "tegen elkaar uitspelen", is vaak in werkelijkheid iets heel anders: een uitdrukking van diepe loyaliteit en angst voor afwijzing.

Het kind tussen twee liefdes
Een kind is van nature loyaal aan beide ouders. Die loyaliteit is geen keuze, maar een oergevoel, een instinctieve verbinding met de mensen die veiligheid en liefde betekenen.
Na een scheiding kan die vanzelfsprekende loyaliteit plots ingewikkeld worden. Een kind voelt haarfijn aan wanneer er spanningen zijn tussen ouders. Het kan denken:
“Als ik bij papa zeg dat ik mama mis, wordt hij verdrietig.”
“Als ik vertel dat het bij mama leuk was, denkt ze dat ik papa liever vind.”

Om pijn of boosheid bij een ouder te voorkomen, probeert het kind zich aan te passen, soms door verhalen te verdraaien, grenzen op te rekken of “te kiezen” wat de ouder wil horen. Niet om te manipuleren, maar om liefde te behouden.

Angst voor afwijzing
Achter dat gedrag schuilt vaak angst: de angst dat de liefde van een ouder afneemt als het kind ook van de ander houdt. Een kind wil niet hoeven kiezen. Toch voelt het soms alsof dat onvermijdelijk is. De druk (uitgesproken of stil) kan zwaar wegen. Een kind dat leert dat het bij de één niet over de ander mag praten, leert tegelijk dat een deel van zichzelf niet welkom is. En dat kan leiden tot verwarring, schuldgevoel of zelfs emotionele afstand tot beide ouders.

Wat helpt?

• Blijf benoemen dat het kind van jullie beiden mag houden.
  Zeg expliciet: “Je hoeft niet te kiezen, je mag van ons allebei houden.”

• Luister zonder oordeel als het kind over de andere ouder praat.
  Laat merken dat die verhalen veilig zijn bij jou.

• Vermijd vragen of opmerkingen die vergelijken.
  Dat plaatst het kind weer tussen jullie in.

• Werk samen waar mogelijk.
  Scheiding betekent het einde van een partnerschap, ouders blijf je samen voor altijd.
  Zelfs kleine tekenen van samenwerking tussen ouders geven een kind rust.

Loyaliteit van een kind is geen spel, maar een vorm van liefde. Wanneer we die liefde erkennen en ruimte geven, hoeft het kind niet meer te vechten voor twee plekken in zijn hart, want daar is plek genoeg voor beiden.